نکات مهم در حین انجام شیمی درمانی
شیمی درمانی تا چه حد در بهبود بیماری سرطان موثر است؟ تقسیم سلول ها به شکل کنترل نشده و بی رویه در بدن، منجر به بروز بیماری سرطان در فرد می‌شود. در بروز این بیماری عواملی همچون ژنتیک و محیط تاثیر بسزایی دارند. به طور کلی داروهای شیمی درمانی که به منظور درمان سرطان به کار می‌روند، سلول‌های سرطانی را از بین می‌برند و از رشد آن‌ها جلوگیری می‌کنند. مجموعه از نو با هم با هدف آگاه سازی و درمان سرطان سینه آماده خدمت رسانی می باشد.
در طی فرآیند شیمی درمانی سایر سلول‌های دیگر در بدن نیز مورد آسیب قرار می‌گيرند؛
از جمله‌ی این سلول‌ها می‌توان به سلول های مربوط به رشد مو و سلول‌های داخلی روده که سرعت رشد بالایی دارند، اشاره کرد. این موضوع یعنی آسیب دیدن سلول‌های غیر سرطانی، موجب ایجاد برخی از عوارض و اختلال در امور بیمار می‌شود. امروزه داروهای مناسب تری نیز ساخته شده و در اختیار بیماران قرار می‌گیرد. این داروها به گونه ای بهتر عمل می‌کنند و پزشکان را قادر می‌سازند که به شیوه‌ی کارآمدتر به درمان بیماری سرطان بپردازند. همچنین در مقاله غربالگری سرطان سینه با یکی از روش های درمان آشنا می شوید.
سرتیتر مقاله شیمی درمانی و درمان سرطان سینه
در طی فرآیند شیمی درمانی سایر سلول‌های دیگر در بدن نیز مورد آسیب قرار می‌گيرند؛
چگونه پزشک تصمیم می‌گیرد که از چه داروهای شیمی درمانی استفاده کند؟
رعایت نکات ایمنی در خانه بعد از دریافت شیمی درمانی
شیمی درمانی را هر چند وقت یکبار دریافت خواهید کرد؟
واکنش بدن به شیمی درمانی چگونه است؟
آیا می‌توانم یک دوز شیمی درمانی را دریافت نکنم؟
شیمی درمانی چگونه انجام می‌شود؟
مواردی که بهتر است درمورد شیمی درمانی از طریق وریدی (IV) بدانید:
در طول شیمی درمانی چه احساسی خواهم داشت؟
آیا می‌توانم در طول شیمی درمانی کار کنم؟
آیا می‌توانم در حین انجام شیمی درمانی از داروهای بدون نسخه استفاده کنم؟
متن حاضر با هدف معرفی شیمی درمانی به عنوان یکی از درمان های مرتبط با بیماری سرطان گرداوری شده است. شما با خواندن این مطلب با شیمی درمانی و تاثیر آن در بهبود بیماری سرطان، عوارض جانبی شیمی درمانی و نحوه کنترل آن در طی فرآیند درمان آشنا می‌شوید. همچنین به مسائل و سوالات شایعی که بیمار در طول درمان با آن مواجه می‌شود، پاسخ داده می‌شود.
شیمی درمانی نوعی درمان سرطان است که از داروهایی جهت از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. شیمی درمانی از طریق توقف یا کند کردن رشد سلول‌های سرطانی که به سرعت رشد و تقسیم می‌شوند، عمل می‌کند؛ اگرچه می‌تواند به سلول‌های سالمی که به سرعت تقسیم می‌شوند، نظیر بافت دهان، روده‌ها و موهای بدن آسیب برساند. اغلب، عوارض جانبی پس از پایان شیمی درمانی بهبود یافته یا از بین می‌رود.
درمان سرطان: زمانی که شیمی درمانی سلول‌های سرطانی را به حدی از بین می‌برد که پزشک دیگر نمی‌تواند آن‌ها را در بدن شما تشخیص دهد و اینکه مجدداً رشد نخواهند کرد.
کنترل سرطان: زمانی که شیمی درمانی از گسترش سرطان جلوگیری می‌کند، رشد آن را کند می‌کند یا سلول‌های سرطانی را که به سایر قسمت های بدن شما گسترش یافته اند از بین می‌برد.
کاهش علائم سرطان (که به آن مراقبت تسکینی نیز گفته می‌شود): زمانی که شیمی درمانی تومورهای ایجاد کننده را کوچک می‌کند و درد یا فشار ناشی از وجود آن‌ها را کاهش می‌دهد.
کاهی اوقات شیمی درمانی به عنوان تنها درمان سرطان استفاده می‌شود. اما اغلب، شیمی درمانی را همراه با جراحی، پرتو درمانی، درمان هدفمند یا ایمونوتراپی دریافت خواهید کرد.
چگونه پزشک تصمیم می‌گیرد که از چه داروهای شیمی درمانی استفاده کند؟
این انتخاب بستگی به موارد زیر دارد:
۱- نوع سرطانی که دارید؛ برخی از انواع داروهای شیمی درمانی برای بسیاری از انواع سرطان استفاده می‌شود، در حالی که داروهای دیگر فقط برای یک یا دو نوع سرطان استفاده می‌شوند.
۲- این که آیا قبلاً شیمی درمانی کرده ايد.
۳- آیا شما مشکلات سلامتی دیگری نظیر دیابت یا بیماری قلبی دارید.
می‌توانید در طول اقامت در بیمارستان، در خانه، یا در مطب پزشک، کلینیک یا واحد سرپایی در بیمارستان شیمی درمانی دریافت کنید (به این معنا که یک شب در بیمارستان نمی‌مانید). مهم نیست که کجا شیمی درمانی می‌کنید، پزشک و پرستار شما مراقب عوارض جانبی آن هستند و تغییرات دارویی مورد نیاز را انجام می‌دهند.
رعایت نکات ایمنی در خانه بعد از دریافت شیمی درمانی
پس از دریافت شیمی درمانی، شما و مراقبانتان باید مراقبت های ویژه ای برای جلوگیری از تماس با مایعات بدن شما داشته باشید. با مطالعه شناخت تغییرات سینه ، از هشدار های سرطان سینه با خبر شوید.
این مایعات شامل ادرار، مدفوع، عرق، ترشحات مخاطی، خون، استفراغ و مایعات جنسی می‌باشد.
- پس از استفاده از توالت، درب آن را ببندید و دو بار شستشو دهید.
- به صورت نشسته ادرار نمایید.
- شستن دست‌ها با آب و صابون بعد از استفاده از سرویس بهداشتی.
- استفاده از دستکش هنگام دست زدن به مایعات بدن و شستن دست‌ها پس از درآوردن دستکش.
- پوشیدن پد یا پوشک یکبار مصرف در صورت مشکل بی اختیاری و پوشیدن دستکش هنگام تعویض آن‌ها.
- لباس‌های آلوده به مایعات بدن را به صورت جداگانه از سایر لباس‌ها بشویید.
- استفاده از کاندوم هنگام رابطه جنسی.
پزشک یا پرستار شما به شما خواهند گفت که شما و مراقبانتان چه مدت باید این موارد بهداشتی را رعایت کنید.
شیمی درمانی را هر چند وقت یکبار دریافت خواهید کرد؟
برنامه‌های درمانی شیمی درمانی بسیار متفاوت بوده و توالی دریافت شیمی درمانی به موارد زیر بستگی دارد:
۱- نوع سرطان شما و میزان پیشرفته بودن آن.
۲- اهداف درمان.
۳- نوع شیمی درمانی تجویزی.
واکنش بدن به شیمی درمانی چگونه است؟
ممکن است شیمی درمانی را به صورت دوره‌ای دریافت کنید. یک دوره شیمی درمانی که یک دوره استراحت به دنبال دارد. به عنوان مثال، ممکن است یک هفته رژیم شیمی درمانی دریافت نمایید و سپس سه هفته استراحت داشته باشید.
این دوره‌ی استراحت فرصتی در اختیار بدنتان قرار می‌دهد تا سلول‌های سالم جدید ایجاد نماید.
آیا می‌توانم یک دوز شیمی درمانی را دریافت نکنم؟
نادیده گرفتن امور شیمی درمانی اصلاً خوب نیست. اما گاهی اوقات پزشک یا پرستار ممکن است برنامه‌ی شیمی درمانی شما را به دلیل عوارض جانبی که دارید تغییر دهد. اگر برنامه‌ی شما تغییر کرد، پزشک یا پرستار دلیل آن را به شما توضیح می‌دهد.
شیمی درمانی چگونه انجام می‌شود؟
شیمی درمانی می‌تواند به روش های مختلفی انجام شود؛ از جمله:
- تزریقی. شیمی درمانی با تزریق در عضله ناحیه بازو، ران یا لگن یا درست زیر پوست در قسمت چربی بازو، پا یا شکم انجام می‌شود.
- داخل شریانی (IA). شیمی درمانی مستقیماً وارد سرخرگی می‌شود که ناحیه‌ای که سرطان در آن واقع شده است را تغذیه می‌کند.
- داخل صفاقی (IP). شیمی درمانی مستقیماً وارد ناحیه از شکم که شامل اندام هایی مانند معده، تخمدان ها و کد و روده می باشد که اصطلاحا حفره صفاقی می‌نامند.
- داخل وریدی (IV). داروهای شیمی درمانی مستقیماً وارد رگ مورد نظر می‌شود.
- موضعی. شیمی درمانی در کرمی عرضه می‌شود که مستقیماً روی پوست مالیده می‌شود.
- دهانی. شیمی درمانی به صورت قرص، کپسول یا مایعاتی است که می‌بلعید.
مواردی که بهتر است درمورد شیمی درمانی از طریق وریدی (IV) بدانید:
شیمی درمانی اغلب از طریق یک سوزن نازک که در ورید دست یا پایین بازو قرار می‌گیرد انجام می‌شود.
پرستار شما در شروع هر درمان سوزن را وارد بدن نموده و پس از پایان درمان آن را خارج می‌کند.
اگر در حین تزریق IV احساس درد یا سوزش نمودید، فوراً به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید.
شیمی درمانی IV اغلب از طریق کاتتر یا پورت انجام می‌شود، گاهی اوقات با کمک پمپ.
کاتتر یک لوله نرم و نازک است. یک جراح یک انتهای کاتتر را در یک ورید بزرگ، اغلب در ناحیه قفسه سینه قرار می‌دهد. انتهای دیگر کاتتر خارج از بدن شما باقی می‌ماند. اکثر کاتترها تا زمانی که تمام درمان های شیمی درمانی شما انجام شود، در جای خود باقی می‌مانند. کاتترها همچنین می‌توانند برای داروهایی غیر از شیمی درمانی و خون گیری استفاده شوند. حتما مراقب علائم عفونت در اطراف کاتتر خود باشید.
پورت، وسیله‌ای ساخته شده از جنس پلاستیک یا فلز است که در زیر پوست قرار می‌گيرد. یک کاتتر پورت را به یک ورید بزرگ، اغلب در قفسه سینه شما متصل می‌کند. حتما مراقب علائم عفونت در اطراف پورت خود باشید.
پمپ ها: پمپ ها اغلب به کاتترها یا پورت ها متصل می‌شوند. موضوع کنترل سرعت و میزان وارد شدن شیمی درمانی در کاتتر یا پورت، توسط آن‌ها انجام می‌شود.
در طول شیمی درمانی چه احساسی خواهم داشت؟
شیمی درمانی، افراد را به اشکال مختلف تحت تاثیر قرار می‌دهد. اینکه چه احساسی دارید به میزان سلامتی شما قبل از درمان، نوع سرطان، میزان پیشرفته بودن آن، نوع شیمی درمانی و دوز تجویزی آن بستگی دارد. جهت مدیریت عوارض جانبی شیمی درمانی، راه های زیادی وجود دارد.
آیا می‌توانم در طول شیمی درمانی کار کنم؟
در صورتی که افراد برنامه‌ها و اهداف خود را با احساس شان مطابقت دهند، می‌توانند در طول شیمی درمانی کار کنند.
اینکه آیا می‌توانید کار کنید یا نه، به نوع کاری که انجام می‌دهید بستگی دارد.
می‌توانید با صحبت با یک مددکار اجتماعی درمورد قوانین موجود بیشتر بدانید.
آیا می‌توانم در حین انجام شیمی درمانی از داروهای بدون نسخه استفاده کنم؟
این بستگی به نوع شیمی درمانی شما و انواع دیگر داروهای مصرفی شما دارد. فقط داروهایی را مصرف کنید که توسط پزشک شما تایید شده باشد. تمام این موارد به پرستار یا پزشک خود اطلاع دهید؛ داروهای ضد درد و بدون نسخه‌ای که مصرف می‌کنید، از جمله ملین ها، داروهای آلرژی، داروهای سرماخوردگی، مسکن‌ها، آسپرین و ایبوپروفن.
یکی از راه هایی که می‌توانید به پزشک یا پرستار خود درمورد این داروها اطلاع دهید، به همراه آوردن تمام جعبه بندی داروها است.
پزشک یا پرستار باید بداند:
- نام هر دارو چیست.
- به چه دلیلی مصرف می‌نمایید.
- با چه دوز و توالی دریافت می‌نمایید.
